İnme , felç olarak adlandırdığımız hastalığın ilk önce ne kadar sıklıkta , hangi hastalıklarla ilgili vs....gibi birtakım ön bilgileri sizinle paylaşmak istiyorum. Dünya sağlık örgütünün (WHO) bu konudaki yayınından bazı bölümlerini sizin için çevirdim.
(WHO)http://www.who.int/mental_health/neurology/neurological_disorders_report_web.pdf İnme toplumun sağlığını tehdit eden bulaşıcı olmayan hastalıkların ana nedenlerinden biridir. Endüstrileşmiş ülkelerdeki en sık ölüm nedenleri; kalbi besleyen kılcal damar hastalıkları ve kanserden sonra inmedir. İnme genel olarak 2 ana nedenden oluşur, bir tanesi beyindeki damarlarda daralmaya bağlı beynin kanlanmasının azalması (iskemi) diğeri beyin damarlarının yırtılmasına bağlı beyin içine kanama (Hemoroji).
En sık rastlanan neden
En sık rastlanan neden
1. % 75-80'i beynin kanlanmasının azalması ,
2. % 10-15 beyin içine kanama,
3. % 5-10 subaraknoid kanamadır.
Beynin kanlanmasının azalması ise:
· % 50 oranında damar içinde oluşan plakların kopup pıhtı oluşturmasından
· % 25 beyin içindeki küçük damarların hastalıklarından
· % 20 kalp hastalıklarına bağlı pıhtılardan
· % 5 nadir nedenlerden meydana gelmektedir.
(1) http://www.who.int/mental_health/neurology/neurological_disorders_report_web.pdf
WHO' nun açıkladığı bu oranlardan felç konusunda bizi en fazla ilgilendiren tabiiki yüzdesi en fazla olan nedenler. Yani felçin en fazla nedeni olan % 75-80'i beynin kanlanmasının azalması çok önemli. Buna sebep olan nedenleri bilmeliyizki hastalığa yakalanma riskimizi en aza indirebilelim. Beynin kanlanmasının azalmasına ise en fazla neden olan % 50 oranında damar içinde oluşan plakların kopup pıhtı oluşturmasıdır. Şimdi ise damar içinde plak oluşması ( latince ; ateroskleroz) nedenlerini öğrenmeye çalışalım ki hastalanmamak için neler yapmamız gerekli olduğunu anlayabilelim.
Damar içinde plak oluşması hakkında mayoclinic'deki bilgileri sizlerle paylaşmak istiyorum. Bu plaklar nedir, nasıl oluşur, risk faktörleri nelerdir vs....
(Mayoclinic) http://www.mayoclinic.com/health/arteriosclerosis-atherosclerosis/DS00525/DSECTION=causes Damar içinde plak oluşması erken çocukluk döneminde başlayabilir, yavaş ve ilerleyici bir hastalıktır.Kesin nedeni bilinmemekle birlikte, damar içinde plak oluşması damarın iç tabakasının hasarı veya yaralanması ile başlayabilir.
Damarın iç tabakasının hasarını yapabilecek nedenler :
Damarın iç tabakasının hasarını yapabilecek nedenler :
Yüksek kan basıncı
Yüsek kolesterol, yemekle çok fazla kolesterol alınması,
Sigara ve diğer nikotin kaynakları
Diyabet (Şeker hastalığı)
Bir atardamarın iç duvarında hasar oluştuğunda, atardamarın hasar oluşan alanına tamir etmek üzere trombosit denen kan hücreleri gelir ve yığın oluşturur.Zamanla, kolesterol ve diğer hücresel atık maddelerden yapılmış yağ kalıntıları (plaklar) atardamarların daralma, yaralanma ve sertleşmesine neden olur. Tıkanan arterlerin beslediği organ ve dokular düzgün çalışabilmek için yeterli kanı alamaz. Sonunda plaklar kopup kan dolaşımına girer. Kopan bu plak kan pıhtısı oluşturur ve hayati organlarınızda zarara neden olabilir, örneğin kalp krizi. Kan pıhtısı aynı zamanda vücudun diğer bölgelerine giderek bir organın kan akımını da kısmen veya tamamen engelleyebilir. (2) http://www.mayoclinic.com/health/arteriosclerosis-atherosclerosis/DS00525/DSECTION=causes
(Mayoclinic)http://www.mayoclinic.com/health/arteriosclerosisatherosclerosis/DS00525/DSECTION=risk-factors
Plak oluşumunu arttıran riskler :
· Yüksek kan basıncı
· Yüksek kolesterol
· Diyabet
· Şişmanlık
· Sigara içme
· Aile öyküsü olan anevrizma veya kalp hastalığı
(Mayoclinic) http://www.mayoclinic.com/health/arteriosclerosis-atherosclerosis/DS00525/DSECTION=lifestyle-and-home-remedies
Bunun için yaşam stiliniz ve yiyeceklerinize dikkat etmeniz gerekecektir :
1. Sigarayı bırakın
2. Haftanın bir kaç günü spor yapın
3. Sağlıklı yiyeceklerle beslenin : sebze, meyve ve tam tahılları tercih edin.
4. Fazla kilolarınızdan kurtulun
5. Stresinizi azaltın
İşte yukarıda anlatılan bilgiler ışığında önce hastalanmamaya çalışacağız. Eğer hastalandıysak herşeye boşvermeyeceğiz, zararın neresinden dönersek kardır diyerek yukarıda yazanları uygulayacağız. Artık olan olmuş hastalık oluşmuşsa ve kişi kendine bakamayacak hale geldiyse , bu tür felçli hastalara bakanlar yukarıda yazılanları uygulamak zorundalar. Yani felçli hastanın bakımını üstlenenler hastanın sigara içmesine izin vermeyecek, sağlıklı beslenmesini sağlayacak, fazla kilolarınından kurtulmasını sağlayacak vede hastalığın stresini en aza indirmek için hastaya yardımcı olmaya çalışacak. Spor konusuna gelince maalesef artık spor yapma yerini felce bağlı hasarları düzeltmek için yapılan fizik tedavi ve rehabiltasyon egzersizlerine bırakacak. Tüm bu konuları ilerleyen dönemdeki yayınlarımda tek tek ele alacağım ve sizlerle paylaşacağım.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder