Felçli hastada solunum fizyoterapisi uygulaması mutlaka aç karnına veya yemekten en az 2 saat sonra yapılmalıdır.
Göğüs fizyoterapisindeki amaçlar
Akciğer genişlemesinde yeterli düzelme
Mukosilier temizleme mekanizmasının geliştilmesi
Havayolundaki daralmanın düzeltilmesi ve solunum yükünün azaltılması
Soluk alıp verme ve gaz değişiminin düzeltilmesi ( Medical intensive care Richard W. Carlson, Michael A. Geheb 1993 )
Göğüs fizyoterapisi
1- Öksürük egzersizi
Öksürük en etkili balgam çıkarma yöntemidir. Öksürük sırasında oluşan akciğer içindeki basınçla balgam hızla dışarı doğru atılır. Başka hiçbir yöntem balgam çıkarmada öksürük kadar etkili değildir. Bu nedenle hastalarınızın öksürtülmesi gereklidir. Hasta büyük ve derin nefes alır, nefesini 2-3 sn. tutar, bir kaç kez öksürür, nefesini verir ve burnundan nefes alır. Öksürme sonrası tekrar ağızdan nefes almamalıdır, o zaman yukarılara doğru hareket eden balgam tekrar geriye itilir. Bu nedenle öksürük sonrası hasta nefesini mutlaka burnundan almalıdır. Öksürme yapılırken mümkünse hastanızı oturtarak bunu yaptırın. Oturamıyorsa mecburen yatarken yaptırın.
2- Solunum egzersizleri
A- Derin nefes alma egzersizi
Hasta derin nefes alır, nefesini 3-5 sn. tutar, sonra yavaşça verir.
Yukarıdaki resimde görülen aletin adı triflow'dur. Kişi aletin uç kısmını ağzına yerleştirir. Bu tüp aracılığı ile mümkün olduğu kadar derin nefes alır. Odacıklar içindeki topları nefes alırken kaldırmaya çalışır. İdeal olarak, bu manevra 5 ila 10 kez arka arkaya saatte bir yapılır.
Bakınız
B- Üfleme egzersizi
 |
| Resim 3-Nefes verme |
Burundan yavaşça soluk alınır. Soluk verme ağızdan dudaklar büzülerek yavaşça yapılır. Soluk verme soluk almanın en az iki katı sürede yapılmalıdır. Bunun için içinden sayarak yapmasını sağlayın.
3- Postural drenaj
Yani hastanın pozisyonunu düzenleyerek, yerçekimini kullanarak sekresyonları akciğerden uzaklaştırma metodudur. Postural drenaj uç hava yollarının temizlenmesinde önemlidir.Yemeklerden hemen sonra uygulanmamalıdır.
4- Göğüs perküsyonu
Dikkat : Göğüs perküsyonunu uygulayabilmek için mutlaka doktorunuz veya fizyoterapistinizden uygulamayı öğrenmelisiniz. Ancak eğitimini ve doktorunuzun onayını aldıktan sonra hastanıza uygulayabilirsiniz.!!!
Uygulandığı alanın altındaki sekresyonların çözülmesini kolaylaştırmak amacıyla soluk alma ve soluk verme boyunca avuç içi kubbe şeklinde tutularak ritmik olarak göğüs duvarının uyarılmasıdır. Uygulama bilekten yapılmalıdır.
 |
| Resim 5- Göğüs perküsyonunda el pozisyonu |
Göğüs perküsyonu bir el inerken diğer el kalkacak şekilde yapılır. Hastanın vücudunda kızarıklık oluşacak kadar kuvvetli yapılmamalıdır. Ayrıca etkili olabilmesi için hastanın soyunuk olması gereklidir. Çünkü avuç içindeki hava yastığının titreşimlerinin akciğere iletilebilmesi için çıplak olması gereklidir. Hastanın canını yakmayacak kuvvette uygulanmalıdır. Aksi taktirde komplikasyonlara neden olabilirsiniz. Dikkatlice, zarifçe yapmalısınız.
Hastanıza 2 saatte bir ozisyon verdiğiniz sırada göğüs perküsyonunu uygulamayı alışkanlık haline getirirseniz bunun için ayrıca hastayı evirip çevirmek zorunda kalmazsınız.
Hastaya postural drenaj pozisyonlarına getirerek göğüs perküsyonunu uygularsanız daha başarılı olursunuz. Ayrıca hastanıza postural drenaj pozisyonları vermenize gerek kalmaz.
Göğüs perküsyonuna bağlı oluşabilecek problemler
Kaburga kırıkları,
Akciğer içine kanamalar,
Tansiyon yükselmeleri,
Pnömotoraks,
Aritmi,
Akciğer hasarları.
Göğüs perküsyon uygulaması
 |
| Resim 7- Yatak içinde oturma pozisyonunda göğüs perküsyonunu |
 |
| Resim 8- Yatak kenarında oturma pozisyonunda göğüs perküsyonu |
Hasta oturur pozisyona daha önceki yayınlarda anlattığım şekilde alınır, yastıkları konur. Yatak kenarında oturma pozisyonunda perküsyon yapılırken hastanın kucağına yastık konur hasta buna yaslanır ve hafif öne eğilir. Hastanın sırtına perküsyon uygulanır.
 |
| Resim 9- Sırtüstü pozisyonda göğüs perküsyonu |
Hasta sırtüstü pozisyona daha önceki yayınlarda anlattığım şekilde alınır, göğüs perküsyonu yaparken hastanın dizlerinin altına yastık konur. Hastaya göğüs perküsyonu uygulanır.
 |
| Resim 10- Yan pozisyonda göğüs perküsyonu |
 |
| Resim 11- Yan pozisyonda göğüs perküsyonu |
Hastaya yan pozisyona daha önceki yayınlarda anlattığım şekilde alınır, yastıkları konur. İlaveten hastaya göğüs perküsyonu yaparken hastanın belden aşağı kısmını 30 derece kadar yükseltmek için bu bölgelere yastık konur. Hastaya göğüs perküsyonu üste gelen kolunu kaldırtarak ve ön kısmına aldırarak uygulanır.
 |
| Resim 12- Yüzüstü hafif yan pozisyonda göğüs perküsyonu |
Hastaya yüzüstü hafif yan pozisyona daha önceki yayınlarda anlattığım şekilde alınır, yastıkları konur. İlaveten hastaya perküsyon yaparken hastanın belden aşağı kısmını 30 derece kadar yükseltmek için bu bölgelere yastık konur. Hastanın sırtına perküsyon yapılır.
 |
| Resim 13- Yüzüstü pozisyonda göğüs perküsyonu |
Hastaya yüzüstü pozisyona daha önceki yayınlarda anlattığım şekilde alınır. İlaveten hastaya perküsyon yaparken hastanın belden aşağı kısmını 30 derece kadar yükseltmek bacakların altına ve göğsün altına yastıklar konur. Hastanın sırtına perküsyon yapılır.
 |
| Resim14- Yüzüstü pozisyonda göğüs perküsyonu |
Hastaya yüzüstü pozisyona daha önceki yayınlarda anlattığım şekilde alınır. İlaveten hastaya perküsyon yaparken hastanın karnının altına yastık konur. Hastanın sırtına perküsyon yapılır.
Resim 5, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14
5- Göğüs vibrasyonu
DİKKAT : BUNU YALNIZCA DOKTORUNUZ VEYA FİZYOTERAPİSTİNİZ UYGULAYABİLİR!!!!!
Eğer siz uygularsanız hastanıza zarar verebilirsiniz.!!!!
Sekresyonları büyük hava yollarına doğru harekete geçirmek üzere dirsekler ve kollar dik vaziyette bir eli diğerinin üzerine koyarak omuzdan güç alınarak uygulanan titreştirme hareketidir. Soluk verme boyunca uygulanır. Elle veya aletle olabilir.
